واکسن پنج‌گانه یا پنتاوالان

واکسن پنج‌گانه جایگزین اولین واکسن سه‌گانۀ کودکان شده است که شامل ترکیب واکسن‌های سه‌گانه یعنی دیفتری، سیاه‌سرفه و کزاز همراه با واکسن هپاتیت B و واکسن Hib، که برای پیشگیری از هموفیلوس آنفلوانزی نوع B است. دریافت این واکسن‌ها که به مجموع آنها پنتاوالان گفته می‌شود، در سه نوبت به ترتیب زیر انجام می‌شود:

• دو ماهگی
• چهار ماهگی
• شش ماهگی  

به‌ طورکلی واکسن پنج‌گانه برای کودکان دو تا ۵۹ ماه و کودکان با نقص ایمنی قابل تجویز است. از پنج سالگی به بعد به‌ جای واکسن پنج‌گانه، واکسن سه‌گانه مجدداً تزریق می‌شود. همانند واکسن‌های سه‌گانه، تزریق این واکسن‌ها باعث عوارض جدی نمی‌شود. تب، قرمزی، تورم، درد در محل تزریق طبیعی و ممکن است تا سه روز از زمان تزریق ادامه داشته‌ باشد. تنها در صورت واکنش حساسیتی شدید در نوبت‌های قبلی تزریق، دُز بعدی نباید تزریق شود. برای تخفیف عوارض هم، مثل واکسن‌های سه‌گانه می‌توان از استامینوفن اطفال (در روز اول پس از واکسیناسیون به ازای هر کیلو وزن کودک دو برابر قطره استامینوفن هر چهار ساعت، در روز دوم پس از واکسیناسیون به ازای هر کیلو وزن کودک دو برابر قطره استامینوفن هر شش ساعت) استفاده کرد.

در برخی کشورها یک نوبت یادآور واکسن پنج‌گانه نیز در سن بالای یک سال تزریق می‌شود، ولی در حال حاضر تزریق دز یادآور برای کودکان بالاتر از  یک سال در ایران به تصویب نرسیده است.